Giriş
Adli sicil ve arşiv kayıtları, bireylerin geçmişteki mahkûmiyet kararları ve ceza infaz süreçleriyle ilgili tutulan resmi kayıtlardır. Bu kayıtlar, işe alım süreçlerinden kamu görevlerine kadar pek çok alanda karşımıza çıkabilir. Ancak, bazı hukuki koşulların yerine getirilmesi durumunda bu kayıtların silinmesi mümkündür. Bu yazıda, adli sicil ve arşiv kayıtlarının silinmesine ilişkin güncel mevzuatı sade ve anlaşılır bir şekilde ele alacağız.
1. Adli Sicil ve Arşiv Kaydı Nedir?
Adli sicil kaydı, bireyin kesinleşmiş mahkûmiyet kararlarını ve güvenlik tedbirlerini gösteren resmi bir belgedir. Arşiv kaydı ise cezası infaz edilmiş mahkûmiyetlerin belirli süre boyunca saklandığı kayıtlardır. Bu kayıtlar Adalet Bakanlığı’na bağlı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından tutulmaktadır.
2. Adli Sicil Kaydının Silinme Şartları
5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’na göre, adli sicil kaydının silinmesi aşağıdaki durumlarda mümkündür:
- – Cezanın veya güvenlik tedbirinin infazının tamamlanmasıyla birlikte kayıt arşive alınır.
- – Şikâyetten vazgeçme, etkin pişmanlık, zamanaşımı veya af gibi nedenlerle ceza ortadan kalkarsa kayıt silinir.
- – Suç sayılan fiilin artık suç olarak tanımlanmaması durumunda kayıtlar tamamen silinir.
- – Yargılamanın yenilenmesi ya da bozma kararıyla verilen beraat halinde sicil kaydı silinir.
- – Akıl hastalığı sebebiyle verilen güvenlik tedbirleri infaz edildiyse kayıtlar silinir.
3. Arşiv Kaydının Silinme Şartları
Adli sicil kaydı arşive alındıktan sonra da tamamen silinmesi için belli sürelerin geçmesi gerekir:
- – Kişinin vefatı durumunda kayıtlar tamamen silinir.
- – Belirli suçlarda hak yoksunluğuna dair karar alınmışsa, 15 yıl sonunda kayıt silinir.
- – Yasaklı hakların iadesi talep edilmemişse bu süre 30 yıla çıkar.
- – Diğer mahkûmiyetlerde ise 5 yıl sonra kayıtlar silinebilir.
4. Başvuru Süreci
Adli sicil veya arşiv kaydının silinmesi için başvuru yöntemleri şunlardır:
- – e-Devlet sistemi üzerinden çevrimiçi başvuru yapılabilir.
- – Yazılı dilekçe ile ilgili kuruma başvuru yapılabilir.
- – Avukat aracılığıyla da başvuru mümkündür; bu durumda vekâlet gereklidir.
5. Yasaklı Hakların Geri Verilmesi
Bazı mahkûmiyet kararları, kişilerin bazı haklarını kaybetmelerine sebep olabilir. Bu hakların geri alınması için mahkemeye başvuru yapılarak ‘yasaklanmış hakların iadesi’ kararı alınabilir. Bu karar, arşiv kaydının silinme süresini kısaltabilir.
6. Örnek Başvuru Dilekçesi
Aşağıda, adli sicil kaydının silinmesi talebine yönelik örnek bir dilekçe yer almaktadır:
T.C. ADALET BAKANLIĞI
ADLİ SİCİL VE İSTATİSTİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE
Konu: Adli Sicil Kaydının Silinmesi Talebi
Adı Soyadı: [Adınızı Yazınız]
T.C. Kimlik No: [TCKN]
Doğum Tarihi: [GG/AA/YYYY]
Adres: [Adresinizi Yazınız]
Açıklama:
Hakkımda kesinleşmiş olan ceza infaz edilmiştir. 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu çerçevesinde adli sicil kaydımın silinmesini arz ederim.
Tarih: [Tarih]
İmza
7. Sonuç
Adli sicil ve arşiv kayıtlarının silinmesi, kişilerin sosyal hayatta karşılaşabilecekleri bazı engellerin aşılmasına katkı sağlar. Bu işlemlerin başarıyla yürütülmesi için doğru bilgiye ulaşmak ve gerekirse hukuki destek almak önemlidir.
